YABANCI PERSONEL ÇALIŞMA İZNİ
Türkiye’de yabancı çalıştırmak isteyen işverenler, Çalışma Bakanlığından Çalışma izni almakla yükümlüdürler.
Yabancı personel Çalışma İzni alınmadan yapılan çalışmalar kaçak çalışma kabul edilir. Denetimlerde tespit edilmesi halinde işverene ve yabancıya idari para cezaları uygulanır. Ayrıca yabancı sınır dışı edilebilir.
Bilanço esası usulüne tabi işyerlerinde, adına çalışma izni başvurusu yapılan yabancının çalışacağı işyerinde, istihdam edilmek istenilen her bir yabancı için en az beş Türk vatandaşının istihdamı esastır.
Son yıl net satış tutarı 50.000.000 Türk Lirası veya daha fazla olan işyerinde istihdam edilecek beş yabancıya kadar çalışma izni başvurularının değerlendirilmesinde istihdam kriteri uygulanmaz.
TÜRKİYE’DE BİR İŞVERENİN YABANCI PERSONEL ÇALIŞTIRABİLMESİ İÇİN
Bilanço esası usulüne tabi yeni kurulan (cari yılda kurulmuş ve henüz yılsonu bilançosu ve yıllık gelir tablosu düzenlenmemiş olan işyeri) işyerinde istihdam edilecek yabancı adına yapılacak çalışma izni başvurusunda, işyerinin ödenmiş sermayesinin en az 500.000 TL olması gerekir.
Bilanço esası usulüne tabi faaliyette olan (kuruluşu cari yıldan önceki bir yılda olan ve en az bir yılsonu bilançosu ve yıllık gelir tablosu düzenlemiş olan işyeri) işyerinde istihdam edilecek yabancı adına yapılacak çalışma izni başvurusunda; işyerinin ödenmiş sermayesinin en az 500.000 TL olması veya net satışlarının en az 8.000.000 TL olması veya ihracatının en az 150.000 ABD doları olması gerekir.
Bilanço esası usulüne tabi işyerlerinin kurmuş oldukları adi ortaklıklar tarafından yapılacak çalışma izni başvurusunda, ortaklardan en az birinin ödenmiş sermayesinin en az 500.000 TL olması veya net satışlarının en az 8.000.000 TL olması veya ihracatının en az 150.000 ABD doları olması gerekir.
Bakanlık Çalışma izni başvuru dosyalarını aşağıdaki kriterleri dikkate alarak kapsamlı inceleme yapar;
- İş piyasasındaki durum, Çalışma hayatındaki gelişmeler
- İstihdama ilişkin sektörel, coğrafi ve ekonomik konjonktür
- Yabancının yerini doldurabilecek aynı niteliğe sahip Türk personelin bulunmaması
- Yabancı personelin mensup olduğu ülke
- Yabancı personelin uzmanlık alanı, nitelik ve yetkinlikleri, Yabancının eğitim durumu
- İşin özel niteliğini gösterir bilgiler
- Çalışacağı iş yerinin ulusal ekonomiye katkısı ve benzeri konularda
- Yabancı personel çalıştırılmasına ihtiyaç duyulması halinde çalışma izni onaylanır
YABANCILARA VERİLECEK ÜCRET ALT SINIRI
İşverenlerin çalıştıracakları yabancıların mesleklerine ve çalıştıracakları işlere göre ödemesi gereken ücret alt sınırı Bakanlıklarca belirlenmiştir.
İşverenin ödemesi gereken brüt ücretler
- Üst düzey yöneticiler ve pilotlar için asgari ücretin 5 katından,
- Mühendis ve mimarlar için asgari ücretin 4 katından,
- Diğer yöneticiler için asgari ücretin 3 katından,
- Uzmanlık ve ustalık gerektiren işlerde çalışacaklar için asgari ücretin 2 katından,
- Ev hizmetleri ve diğer mesleklerde/işlerde çalışacak yabancılar için asgari ücret düzeyinden az olamaz.
İSTİHDAM VE MALİ YETERLİLİK KRİTERİ İSTİSNASI
- Çalışma izni başvurusu tarihi itibarıyla son beş yılda en az üç yıl süreyle Türkiye’de öğrenci ikameti hariç olmak kaydıyla ikamet izni, çalışma izni veya uluslararası koruma kapsamında yasal olarak kalmış yabancılar adına yapılan yurt içi çalışma izni başvurularının değerlendirilmesinde, bu kapsamda yer alan en fazla üç yabancı ile sınırlı olmak üzere istihdam ve mali yeterlilik kriterlerinin uygulanmaması esastır.
- Birinci fıkra kapsamındaki işyerlerinde çalışma izniyle çalışan yabancıların sayısının aynı işyerinde çalışan Türk vatandaşı sayısından fazla olmaması esastır.
- Uluslararası koruma kapsamında yer alan yabancılara dair ilgili mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla aynı işyerinde birinci fıkradaki şartları sağlayan üçten fazla yabancının çalışacak olması halinde işyerinde çalışacak dördüncü ve sonraki yabancılar adına yapılan çalışma izni başvurularının değerlendirilmesinde işyerinde çalışan her bir yabancı için ayrı ayrı beş Türk vatandaşının istihdamı ve mali yeterlilik kriterinin karşılanması esastır.